Πέμπτη 4 Απριλίου 2013

- Οι Αγροφύλακες - Δραγάτες

Το επάγγελμα του αγροφύλακα υπάρχει εδώ και αρκετά χρόνια, αν και τα τελευταία χρόνια σποραδικά, πότε καταργείται και πότε επανιδρύεται.
Το Σώμα της Αγροφυλακής υπάρχει από το 1935 και ανήκει στο Υπουργείο Δημόσιας Τάξης. Υπάρχουν ειδικοί νόμοι που ρυθμίζουν κατά κατηγορίες τα αγροτικά αδικήματα.

Τα παλιότερα χρόνια, τα κατώτερα όργανα της Αγροφυλακής ήταν:
α) οι αγροφύλακες, που διορίζονταν από τους νομάρχες.
β) οι υδρονομείς, που ρύθμιζαν τα νερά για το πότισμα των χωραφιών και
γ) οι αρχιφύλακες, που διορίζονταν από το Υπουργείο σε περιοχές που υπήρχαν τουλάχιστον δέκα αγροφύλακες. Αυτοί έλεγχαν τη δουλειά των αγροφυλάκων.

Ανώτερα όργανα ήταν οι αγρονόμοι και υπαγρονόμοι.
Σκοπός είναι η φύλαξη των αγρών, η πρόληψη, η δίωξη και τιμωρία κάθε αγροτικού αδικήματος (αγροζημιώσεις, κλοπές, φθορές, παράνομη βοσκή ζώων, ζωοκτονίες κλπ).
Παλιότερα όπου το πνευματικό επίπεδο των κατοίκων ήταν χαμηλό, υπήρχε συχνά το φαινόμενο της αντιδικίας των τσοπάνηδων με τους καλλιεργητές γιατί πολλές φορές γίνονταν ζημιές από τα κοπάδια στις καλλιέργειες.

Επίσης οι κλέφτες και οι ευκαιριακοί αρπαγείς δεν άφηναν σε ησυχία τους ανθρώπους των χωριών.
Εδώ το λόγο είχε ο αγροφύλακας και αφού το ξύλο έπεφτε βροχή ή συμβίβαζε τους αντιδικούντες ή υπέβαλε μηνήσεις.
Οι αγροφύλακες παλαιότερα είχαν δικαίωμα να οπλοφορούν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.

Ο Αγροφύλακας
Το επάγγελμα του αγροφύλακα είναι αρκετά δύσκολο, γιατί είναι υποχρεωμένος να γυρίζει όλη τη μέρα στα χωράφια και να ελέγχει να μη γίνονται αγροτικά αδικήματα. Δεν έχουν συγκεκριμένο ωράριο, πρωί, μεσημέρι, βράδυ είναι πάντα στο καθήκον.
Ο αγροφύλακας πρέπει να φοράει πάντα τη στολή του και να γυρίζει στην περιοχή ευθύνης του.
Η δουλειά του αγροφύλακα είναι δύσκολη και για έναν ακόμη λόγο. Επειδή συνεχώς ήταν υποχρεωμένοι να ελέγχουν και να τιμωρούν όσους κάνουν αδικήματα, βρισκόταν σε αντιδικία και φιλονικίες με αυτούς που δεν δεχόταν τα αδικήματα.

Εκτός από τον έλεγχο, προσέφεραν και άλλες υπηρεσίες. Για παράδειγμα, την περίοδο της Άνοιξης, έπαιρναν μαζί τους "μπόλια" και εμβολίαζαν τα άγρια δέντρα, που υπήρχαν στους αγρούς ή σε δρόμους. Ο αγροφύλακας ήταν ο φύλακας άγγελος της περιουσίας των αγροτών.

Γνώριζε με κάθε λεπτομέρεια, τίνος ήταν το χωράφι, πόσα στρέμματα ήταν, τι καλλιέργεια είχε. Γι αυτό και ήταν αυτός που έδινε και επίσημες βεβαιώσεις σε αγρότες για να πάρουν κάποια βοηθήματα ή να συνταξιοδοτηθούν. Ακόμη έδιναν πληροφορίες και στους γεωπόνους για καλλιέργειες, στρεμματικές εκτάσεις κλπ. Είχαν το ελεύθερο να κινούνται με οποιοδήποτε μέσο, εφ' όσον ο δρόμος το επέτρεπε. Διαφορετικά κινούνταν με τα πόδια.

Ο Δραγάτης
Ο δραγάτης ήταν ένα είδος αγροφύλακα πριν την ίδρυση του σώματος Αγροφυλακής.
Όσο κι αν οι παλιοί άνθρωποι είχαν αυστηρότερα ήθη, πάντα υπήρχε ο φόβος της κλοπής. Επειδή όμως η φύλαξη ήταν ελλιπής οι κάτοικοι συμφωνούσαν μεταξύ τους και προσελάμβαναν ιδιωτικούς φύλακες. Το χρονικό διάστημα των καθηκόντων τους περιοριζόταν την περίοδο που υπήρχε καρποφορία. Τους χειμερινούς μήνες για παράδειγμα δεν υπήρχε φύλαξη. Αυτοί οι ιδιωτικοί φύλακες ήταν γνωστοί με το όνομα Δραγάτες. Οι Δραγάτες πληρωνόταν σε είδος. Για παράδειγμα κάθε νοικοκύρης πλήρωνε έναν τενεκέ σιτάρι ως ετήσια αμοιβή. Ανάλογη ήταν η αμοιβή και στα υπόλοιπα είδη παραγωγής.

Ήταν πάντα εποχιακός και σκοπός του ήταν η φύλαξη των αμπελιών την περίοδο της ωρίμανσης των σταφυλιών και μόνο.
Η πληρωμή του γινόταν από την κοινότητα ή τους κατοίκους αμπελιών. Σε διάφορα περίοπτα σημεία ο δραγάτης έστηνε τα παρατηρητήρια του, τις «δραγασιές» όπως τις έλεγαν, που ήταν συνήθως πάνω σε ψηλά δέντρα ή τις έστηνε ο ίδιος πάνω σε 4 ψηλές κολώνες από ξύλο για να έχει τον απόλυτο έλεγχο της περιοχής.

Οι Δραγάτες ήταν άτομα που έχαιραν γενικής εκτίμησης και αποδοχής. Γι αυτό και τους εμπιστευόταν τη φύλαξη των ιδιοκτησιών τους.
Βέβαια, η δουλειά του Δραγάτη δεν ήταν αποκλειστική. Τους υπόλοιπους μήνες είχαν κάποια άλλη δουλειά, συνήθως είχαν κάποια μερίδα γης ή λίγα ζώα.
Οι Δραγάτες ήταν επίσης ιδιωτικοί φύλακες των αμπελιών και των μποστανιών. Δεν υπήρχε ούτε μια σχεδόν ντόπια οικογένεια που να μην είχε το αμπέλι της, κυρίως για να εξασφαλίζει το χειμωνιάτικο κρασί. Τα μποστάνια ήταν χωράφια που καλλιεργούσαν καρπούζια και πεπόνια.

Ο Δραγάτης είχε φτιάξει ένα παρατηρητήριο στο πιο ψηλό σημείο της περιοχής κι από εκεί παρατηρούσε κάθε ύποπτη κίνηση. Η δουλειά του ήταν εποχιακή, δηλαδή μόνο την περίοδο που άρχιζε να ωριμάζει η παραγωγή (Ιούλιο-Αύγουστο). Η αμοιβή του ήταν κι αυτή σε είδος. Κάθε ιδιοκτήτης άφηνε από το χωράφι του ένας μέρος [τρία-τέσσερα κλήματα, ή πέντε-έξι ρίζες καρπούζια, ανάλογα με τη συμφωνία] χωρίς να τα μαζέψει κι αυτά ήταν η αμοιβή του. Το ρόλο του τον αναγνώριζαν και τον σέβονταν όλοι οι κάτοικοι. Κανείς δεν τολμούσε να κάνει κάτι μπροστά στα μάτια του. Ήταν ο φόβος και ο τρόμος ιδιαίτερα των νεαρών της εποχής που λόγω της ηλικίας τους δεν αντιλαμβανόταν τη σοβαρότητα των πράξεών τους.





Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Οι όροι χρήσης που ισχύουν για τη δημοσίευση των σχολίων, έχουν ως εξής: Σχόλια ανώνυμα, σχόλια τα οποία είναι υβριστικά ή περιέχουν χαρακτηρισμούς ή ανώνυμες καταγγελίες που δεν συνοδεύονται από αποδείξεις θα αφαιρούνται. Η "Ιτέα Καρδίτσας" δεν παρεμβαίνει σε καμία περίπτωση για να αλλοιώσει το περιεχόμενο ενός σχολίου εφόσον πληρεί τις προϋποθέσεις. Σε καμιά περίπτωση τα σχόλια δεν αντιπροσωπεύουν την "Ιτέα Καρδίτσας". Επίσης ο διαχειριστής διατηρεί το δικαίωμα να αφαιρεί οποιοδήποτε σχόλιο θεωρεί ότι εμπίπτει στις παραπάνω κατηγορίες. Με την αποστολή ενός σχολίου αυτόματα αποδέχεστε και τους όρους χρήσης.

Ο διαχειριστής